Jasiu odszedł od nas wiosną 2017 r. Wspaniały kolega, zakochany w krzemieniu. To właśnie dzięki tej skale nawiązaliśmy wieloletnią przyjaźń. Był dla mnie wzorem kolekcjonera bez reszty oddany swej pasji. Miałem przyjemność współpracować z Jankiem przy organizacji wielu wystaw pokazujących piękno krzemienia pasiastego. Zgromadził najpiękniejszą kolekcję w Polsce, która obecnie znajduje się w zbiorach Muzeum Archeologicznego w Krzemionkach.
Wystawy, na których zaprezentowaliśmy kolekcję Jana ChałupczakaEra krzemu, 2004 r.
Miejsce: Państwowy Instytut Geologiczny w Kielcach.
Organizacja: Państwowy Instytut Geologiczny w Kielcach, Muzeum Narodowe w Kielcach
Kurator: P. Król, J.Studencka
Historia krzemienia, 2009, 2010
Miejsce: Muzeum Narodowe w Kielcach, 2009 r.
Miejsce: Muzeum Historyczno-Archeologiczne w Ostrowcu Świętokrzyskim, 2010 r.
Organizacja: Muzeum Narodowe w Kielcach, Muzeum Historyczno-Archeologiczne w Ostrowcu Świętokrzyskim
Kurator: J.Gągorowska, P.Król, współpraca: A. Jedynak, K. Kaptur
"Sztuka i Magia. Diamenty Regionu Świętokrzyskiego", 2011 r.
Miejsce: Dom Polski Wschodniej, Bruksela (Belgia)
Organizacja: Urząd Marszałkowski Województwa Świętokrzyskiego, Muzeum Narodowe w Kielcach
Kurator: P. Król
Bruksela, Open Days, 10-12.10.2011
Miejsce: Jubel Park, Bruksela (Belgia)
Organizacja: Urząd Marszałkowski Województwa Świętokrzyskiego, Muzeum Narodowe w Kielcach, Muzeum Historyczno-Archeologiczne w Ostrowcu Świętokrzyskim
Kurator: A. Jedynak, K. Kaptur, P. Król
Instytut Polski w Pradze (24.06.2014 - 05.09.2014)
Miejsce: Instytut Polski, Praga (Czechy)
Organizacja: Urząd Marszałkowski Województwa Świętokrzyskiego, Muzeum Narodowe w Kielcach, Muzeum Historyczno-Archeologiczne w Ostrowcu Świętokrzyskim
Kurator: A. Jedynak, K. Kaptur, P. Król
Krzemień w przyrodzie i kulturze. Ekspozycja stała (14.09.2013 - )
Miejsce: Krzemionki (Muzeum Historyczno-Archeologiczne w Ostrowcu Świętokrzyskim)
Organizacja: Muzeum Historyczno-Archeologiczne w Ostrowcu Świętokrzyskim, Muzeum Narodowe w Kielcach
Kurator: A. Jedynak, K. Kaptur, P. Król
Spotkanie z Janem Chałupczakiem na wystawie "Historia krzemienia" w Muzeum Narodowym w Kielcach, 2009 r. Spotkanie poprowadził prof. dr hab. Zdzisław Migaszewski.
Poniżej tekst prof. dr hab. Zdzisława Migaszewskiego pochodzący z książki „Historia krzemienia”, 2009 r.
Jan Chałupczak – wielki pasjonat, szlifierz i kolekcjoner krzemieni z Gór Świętokrzyskich
Jasia Chałupczaka poznałem około 30 lat temu w dniu, w którym zapisał się do Oddziału Świętokrzyskiego Polskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk o Ziemi (obecnie Świętokrzyskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk Geologicznych w Kielcach). Już wówczas zwróciło moją uwagę jego ogromne zainteresowanie krzemieniem pasiastym z rejonu Ożarowa. W tym samym czasie Jasiu zaczął stawiać pierwsze kroki jako szlifierz krzemieni. Ponieważ z zawodu jest mechanikiem, więc bez większego trudu był w stanie skonstruować odpowiednie urządzenia (piły, szlifierki i polerki), niezbędne do produkcji różnych wyrobów galanterii kamiennej. Ze wszystkich minerałów i skał, krzemień pozostał jego kolekcjonerską pasją, której poświęcił się bez reszty. Stopniowo jego wyroby z krzemienia pasiastego zaczęły nabierać coraz większej finezji i to zarówno pod względem jakości poleru, jak również artystycznego wyrazu. Do każdego okazu krzemienia podchodził indywidualnie jak do istoty żywej. Często przez wiele dni zastanawiał się w jaki sposób przeciąć krzemień, tak aby po wyszlifowaniu i wypolerowaniu wydobyć najpełniej jego naturalne piękno – „ducha” kamienia.
Od wielu lat Jasiu uczestniczy w spotkaniach towarzyskich, wycieczkach i giełdach mineralogicznych organizowanych przez Świętokrzyskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk Geologicznych w Kielcach, doskonaląc jednocześnie swoje umiejętności obróbki krzemienia oraz swój warsztat artystyczny. Jego kolekcje krzemienia świętokrzyskiego były zawsze prawdziwym hitem na giełdach mineralogicznych w kraju i nie bez powodu wielokrotne nagradzane. W dowód uznania za działalność popularyzatorską Jasiowi otrzymał złotą odznakę Towarzystwa.
Pamiętam dobrze długie rozmowy, jakie często prowadziliśmy ze sobą na temat genezy krzemieni. Trudno mi powiedzieć w jakim stopniu mogłem wpłynąć na rozwój jego talentu. Na pewno był to wpływ obustronny, ale na pewno jego pasja była dla mnie bodźcem do rozpoczęcia badań krzemieni górnojurajskich w rejonie Ożarowa pod koniec lat 90-tych XX wieku.
Jan Chałupczak jest interesujących i rzadkim przykładem łączenia profesjonalizmu z systematyczną pracą, entuzjazmem i wyczuciem artystycznym. Z amatora stał się prawdziwym mistrzem obróbki krzemienia. Nie pozostaje mi więc nic innego jak tylko życzyć Jasiowi, aby pozostał „wiecznie młody” w swojej wielkiej miłości do krzemienia pasiastego.
Zdzisław M. MigaszewskiJan Chałupczak o sobie ….
Świętokrzyskie krzemienie pasiaste
Białe kamienie, jedne z wytworów jurajskiej epoki. Ile tajemniczych obrazów ukrywa ich bardzo twarde wnętrze. Jakiej magii użyła potęga natury, by owe obrazy stworzyć, namalować. Ile trzeba pokory, szacunku i wytrwałości, aby piękno tych obrazów ujrzało światło dnia. Czym jest człowiek, wobec tej niewyobrażalnej historii przeszłości, chyba tylko kroplą deszczu, która z góry spada i w jednej chwili nie ma po niej śladu. Białe kamienie były, są i będą. Homo sapiens!. Białe kamienie prowadzą z nami dialog, językiem znanym tylko wrażliwej duszy, gdzie można czuć, przeżywać, cieszyć się ich pięknem. „Bo żaden brylant nie może dorównać krzemieniowi pasiastemu”. Brylant, by osiągnąć piękno uzależniony jest od długich starań technicznych sztuki szlifierskiej. Krzemień zaś, aż takiej ingerencji nie wymaga, on to piękno ma niemalże w każdym centymetrze, tak zdecydowała natura. A jego siły magiczne są kultywowane od epoki kamienia łupanego po dzień dzisiejszy z powodzeniem i potwierdzeniem.
Jan Chałupczak, Sandomierz, 26.03.1999Osiągnięcia
1. Dyplom za zajęcie 2 miejsca w konkursie na najciekawszą kolekcje tematyczną Wawelstone, 1997 r. Kraków 31.05-06.01.1997
2. Dyplom za najbardziej oryginalną kolekcję, Wieliczka 1997 r.
3. Dyplom za niezwykłą wrażliwość w odkrywaniu piękna natury zawartego w krzemieniu pasiastym, Kielce 04-05.10.1997 r.
4. Dyplom za wyjątkowo piękną ekspozycję świętokrzyskiego krzemienia pasiastego, Kielce 03-04.10.1998 r.
5. Dyplom za pasję artystyczną w odkrywaniu tajemnic krzemienia, Kielce 27-28.03 1999 r.
6. Dyplom za oryginalną kolekcję krzemienia pasiastego, Wieliczka 1999 r.
7. Dyplom za odwzajemnioną miłość do krzemienia pasiastego, Kielce 02-03.10.1999 r.
8. Dyplom za tomografię buł krzemiennych, Kielce 30.09- 01.10.2000 r.
9. Dyplom za popularyzację krzemieni pasiastych z Gór Świętokrzyskich, Kielce 06-07.10.2001 r.
10. Dyplom za nieustającą fascynację krzemieniem pasiastym, Kielce 16-17.03.2002 r.
11. Dyplom za wierność świętokrzyskiemu krzemieniowi pasiastemu, Kielce 01-02.02.2003 r.
12. Dyplom za rzeźbę krzemiennego ptaka, Kielce 06-07.02.2004 r.
13. Dyplom za ekspozycję tematyczną krzemieni i drogę do wieczności (pamięci Czesława Niemena), Kielce 06-07.11.2004 r.
14. Dyplom za uświetnienie kolekcją krzemieni pasiastych XXXVI ogólnopolskiej giełdy minerałów, skamieniałości i wyrobów jubilerskich, Kielce 26-27.02.2005 r.
15. Dyplom za uporczywą miłość do krzemieni pasiastego, Kielce 11-12.03.2006 r.
16. Dyplom z gratulacjami za piękną wystawę i życzenia dalszej krzemiennej pasji, Kielce 17-18.11.2007 r.
17. Dyplom za wystawę krzemieni pasiastych i krzemienną głowę lwa, Kielce 22-23.11.2008 r.
18. Dyplom za tajemniczą magię pasiastych krzemieni świętokrzyskich, które trwale odmieniły życie kolekcjonera, Kielce 28.03-01.03.2009 r.
Prace szczególne
1. Statuetki, nagrody dla artystów pierwszych miejsc na Sandomierskim Festiwalu Pieśni Wodniackich i Folkowych "Szantomierz", 2004, 2005, 2006.
2. Wykonanie podstawy z krzemienia pasiastego (pochodzącego z własnej kolekcji) pod figurkę Królowej Jadwigi dla Papieża Jana Pawła II, 1999.
3. Wykonanie płytek krzemiennych (z surowca pochodzącego z własnej kolekcji) do łańcucha ceremonialnego burmistrza miasta Sandomierz, 2005.
4. Wykonanie 4 płytek krzemiennych (z surowca pochodzącego z własnej kolekcji) do krzyża biskupiego dla bpa Andrzeja Dzięgi, 2005.
5. Statuetka "droga do wieczności" poświęcona pamięci Czesława Niemena (w hołdzie za jego wielką twórczość), 2004.
6. W przygotowaniu statuetka "Bractwa Pierścienia Krzemiennego" według pomysłu archeologa dr Tomasza Bąbla z Krzemionek.
Stanisław Szwarc-Bronikowski mój pierwszy profesor, który nauczył mnie czytać z krzemienia i nazywać obrazy w nim zawarte. Stanisław Szwarc-Bronikowski ok. połowy lat 90-tych przyjeżdżał do Sandomierza zbierając materiał do książki „Testament Wieków” – zawarte w niej są dwa zdjęcia krzemieni z mojej kolekcji.
W dniach 24-25 lutego 2018 r., podczas giełdy minerałów, zaprezentowano wystawę pt: "Krzemienna pasja - wspomnienie o Janie Chałupczaku"
Autorzy wystawy: Jerzy Jędrychowski, Paweł Król, Michał Poros
KIELECCZYZNA GALERIE
