Krzemienie dewońskie i karbońskie

Najbardziej znane są krzemienie mezozoiczne (jurajskie i kredowe) ze względu na wykorzystanie ich do produkcji narzędzi w pradziejach. Geologom znane są jednak krzemienie występujące w osadach innych okresów geologicznych, m.in. w dewonie, karbonie, triasie, paleogenie i neogenie. Dość dobrze rozpoznano krzemienie w osadach dewońskich i karbońskich, m.in. z Gór Świętokrzyskich oraz z południowo-zachodniej części Wyżyny Krakowskiej i sąsiadującej z nią Wyżyny Śląskiej (Lech, 1980; Migaszewski i in., 1999). W dewonie środkowym i górnym Gór Świętokrzyskich występują dwie odmiany litologiczne skał krzemionkowych. Szare i brunatne, nieregularne gruzły i płaskury oraz warstewki o grubości kilkudziesięciu centymetrów, m.in. z Zagnańska, Góry Zamkowej w Chęcinach i Kostomłotów. Występują one w postaci szarych i brunatnoszarych, nieregularnych impregnacji szkieletów stromatopor i koralowców oraz bioklastów (fragmentów ramienionogów, liliowców, gąbek) oraz niewielkich skupień przechodzących w skałę otaczającą (czerty). Z wymienionych dwóch odmianach dominują jednak krzemienie. Skały krzemionkowe karbonu dolnego są reprezentowane głównie przez łupki krzemionkowe, radiolaryty i lidyty (Migaszewski i in., 1999).

Radiolaryty karbonu dolnego. Miedzianka k. Chęcin